Przedawnienie roszczenia o odszkodowanie za lot

Na podstawie Rozporządzenie (WE) 261/2004 pasażerowie odwołanych lub opóźnionych lotów mogą dochodzić od obsługującego przewoźnika odszkodowania w wysokości od 250 EUR do 600 EUR. Odszkodowanie ma charakter ryczałtowy i nie jest wymagane udowodnienie przez pasażera powstałej szkody. Wysokość odszkodowania uzależniona jest od odległości między miejsce wylotu, a ostatecznym miejscem przylotu. Przewoźnik może zwolnić się od odpowiedzialności odszkodowawczej, gdy udowodni, że odwołanie lub opóźnienie lotu było spowodowane nadzwyczajnymi okolicznościami, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Termin przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za lot

Rozporządzenie nie zawiera natomiast jakichkolwiek postanowień dotyczących terminu przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za lot. Z tego względu termin na wytoczenie powództwa ustalany jest zgodnie z przepisami każdego państwa członkowskiego, o czym przesądził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 22 listopada 2012 r. o sygn. C-139/11. W Polsce do czasu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie III CZP 111/16 sądy przyjmowały różne terminy przedawnienia od jednego roku do dziesięciu lat. Uchwała Sądu Najwyższego przesądziła, że termin przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za opóźniony lub odwołany lot wynosi jeden rok od daty lotu, co jest najkrótszym terminem w całej Unii Europejskiej. Sąd Najwyższy uznał, że pasażer powinien dochodzić odszkodowanie niezwłocznie po zakończeniu lotu.

Właściwość miejscowa sądu

Sądem właściwym miejscowo do rozpoznania sprawy o odszkodowanie za lot jest sąd miejsca wylotu albo przylotu albo sąd siedziby przewoźnika. Obowiązywanie na terenie państw członkowskich różnych terminów przedawnienia prowadzi do postawienia pytania, jakie prawo należy zastosować w przypadku dochodzenia odszkodowania na drodze sądowej, gdy pasażer zamieszkuje w Polsce, wylot miał miejsce z Warszawy, a przewoźnik ma siedzibę we Włoszech? Do pasażera, bowiem należy wybór sądu mającego rozpoznać sprawę.

Obliczanie terminu przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za lot

Podstawą ustalenia terminu na wytoczenie powództwa jest Rozporządzenie (WE) Nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych. Zgodnie z art. 5 ust. 2 umowa przewozu osób podlega prawu państwa, w którym podróżny ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem że w tym samym państwie znajduje się miejsce wyjazdu lub miejsce przeznaczenia. Jeżeli warunki te nie są spełnione, stosuje się prawo państwa, w którym znajduje się miejsce zwykłego pobytu przewoźnika. Do ustalenia terminu przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za lot wymagane jest zatem ustalenie miejsca zamieszkania pasażera i miejsca wylotu oraz przylotu. Jeśli miejsce zamieszkania jest również miejscem przylotu albo wylotu stosujemy termin przedawnienia obowiązujący w miejscu zamieszkania. Jeżeli jednak pasażer zamieszkuje w innym państwie niż miejsce wylotu lub przylotu stosujemy prawo materialne obowiązujące w miejscu siedziby przewoźnika (por. wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 11 września 2018 r. o sygn. XXVII Ca 1241/18). Odmienna sytuacja następuje, gdy strony umowy przewozu dokonały wyboru innego prawa. W tym przypadku termin przedawnienia oblicza się w oparciu o prawo uzgodnione w treści umowy przewozu, co może wpłynąć na wydłużenie terminu przedawnienia w stosunku do terminu wynikającego z przepisów Rozporządzenia (WE) Nr 593/2008.

Kiedy termin przedawnienia roszczenia o odszkodowanie za lot ulega zawieszeniu?

Powyższe prowadzi do wniosku, że we wskazanym powyżej przykładzie termin na wytoczenie powództwa wynosi jedynie rok. Pamiętać należy, że zgodnie z art. 205c ust. 8 ustawy Prawo lotnicze bieg przedawnienia zawiesza się od dnia złożenia reklamacji do dnia udzielenia na nią odpowiedzi albo do dnia, w którym upłynął termin na jej rozpatrzenie. Niemniej zachęcamy do podejmowania działań niezwłocznie po dacie lotu. Jeśli złożyłeś lub zamierzasz złożyć wniosek do Rzecznika Praw Pasażerów  zapoznaj się z naszym najnowszym wpisem.

Twój lot opóźnił? Wypełnij formularz, a my zajmiemy się wszystkimi formalnościami.